İnsan bir şey yapmadan önce nasıl niyet edileceğini öğrenmelidir. Zira niyetsiz yapılan ameller hiçbir kıymet ifade etmez. Bunun içindir ki Hz. Peygamber s.a.v.: “Niyeti olmayan kişinin ameli de olmaz” (Beyhakî) buyurmuşlardır. Yani yapılan işin kıymeti niyete bağlıdır.
Buradan çıkan bir sonuç da şudur: Allah’a kulluk ve insanlara iyilikle meşgul olmalı, gücümüzün yetmediği, imkan bulamadığımız zamanlarda ise bunları ileride yapmaya niyet etmeliyiz. Çünkü Hz. Peygamber s.a.v. Efendimiz bizlere, insanların niyetleri üzere haşrolunacağını (Buharî, Müslim) haber veriyor. Dolayısıyla kişi hayra niyet ettiği sürece devamlı hayır işlemiş ve niyeti sayesinde her saatini ibadetle geçirmiş olur.
İnsanın işlediği amelin küçük veya büyük olması onun niyetine bağlıdır. Nice küçük ameller vardır ki, niyetler onları büyütür. Nice büyük görünen ameller vardır ki, niyetler onları küçültür. Niyet halis olmadıktan sonra yapılacak en büyük amellerin bile zerre kadar değeri yoktur.
Bu hususun daha iyi anlaşılması için, Salim b. Abdullah’ın Ömer b. Abdülaziz’e yazdığı mektupta geçen şu ifadeler bize yardımcı olacaktır:
“Bilmiş ol ki, Yüce Allah’ın kuluna yardımı, niyeti nisbetindedir. Kimin niyeti tam olursa, Allah’ın ona yardımı da tam olur. Niyeti ne nisbette bozulursa, Allah’ın yardımı da o nisbette azalır.”

Dr. Hüseyin Erçelik
Semerkand Dergisi